Ιστορία της Ιατρικής στην Κρήτη επί Τουρκοκρατίας (1645-1898)

Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μια νέα προσέγγιση της Ιστορίας: είναι η μελέτη της ζωής των "απλών πολιτών", των κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν, των συνηθειών των λαών και του πολιτισμού τους. Η Ιστορία της Ιατρικής στην Κρήτη επί Τουρκοκρατίας (1645-1898) του αείμνηστου Μανώλη Δετοράκη εντάσσεται σε αυτό το είδος της Ιστορίας. Μέσα από τη σκοπιά της ιατρικής και της υγείας, των πρακτικών ιατρικής περίθαλψης που εφαρμόζονταν και των νόμων που ίσχυαν για την άσκηση της ιατρικής, περιγράφει με λεπτομέρεια πώς ζούσαν, πώς αρρώσταιναν και πώς πέθαιναν οι κάτοικοι της Κρήτης στη διάρκεια των δυόμισι αιώνων της Τουρκοκρατίας.
Το πρώτο μέρος της Ιστορίας της Ιατρικής στην Κρήτη περιγράφει τις ζοφερές συνθήκες που επικρατούσαν στη διάρκεια του πολέμου για την κατάκτηση της Κρήτης, συνεχίζει με τη δημογραφία του πληθυσμού και διαπερνά τις συνθήκες διαβίωσης που προσδιορίζουν την υγεία, τις λαϊκές και θρησκευτικές πρακτικές και δοξασίες, αλλά και την εκδήλωση των λοιμωδών νόσων που μάστιζαν τους πληθυσμούς της γης εκείνη την εποχή, καθώς και τους (περιορισμένης αποτελεσματικότητας) τρόπους καταπολέμησής τους που διέθεταν οι ιατροί. Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στους ιατρούς, στις μαίες, στους οδοντίατρους, στα υγειονομεία και στα νοσοκομεία, καθώς και στην οργάνωση των ιατρικών υπηρεσιών στη διάρκεια των Κρητικών επαναστάσεων. Η σύγκριση των συνθηκών ιατρικής περίθαλψης στη διάρκεια των δύο μεγάλων συρράξεων που σηματοδοτούν την έναρξη και τη λήξη της ιστορικής περιόδου που πραγματεύεται το βιβλίο, αντανακλά τις εξελίξεις της ιατρικής σ' αυτό το διάστημα. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑΤΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
1. ΤΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ Η ΒΕΝΕΤΟΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1645-1669)
2. Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ. ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ
3. ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
4. ΕΝΔΥΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΔΗΣΗ
5. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ, ΙΕΡΑΤΙΚΗ Η ΘΕΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ
6. ΠΡΑΚΤΙΚΗ Η ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
7. Η ΑΦΑΙΜΑΞΗ ΣΤΗ ΛΑΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ
8. ΚΑΘΑΡΤΙΚΑ - ΥΠΟΚΛΥΣΜΟΙ
9. ΕΜΕΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
10. ΣΥΝΤΑΓΗ ΜΑΚΡΟΖΩΙΑΣ
11. Η ΧΡΗΣΗ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
12. ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
13. ΟΞΕΑ ΛΟΙΜΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
14. Η ΛΕΠΡΑ
15. Η ΕΛΟΝΟΣΙΑ
16. ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ - ΦΘΙΣΙΣ
17. ΑΦΡΟΔΙΣΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
18. ΛΥΣΣΑ
19. ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
20. ΛΕΙΣΜΑΝΙΑΣΕΙΣ
21. ΨΥΧΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ. ΕΠΙΛΗΨΙΑ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΓΙΑΤΡΟΙ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΑ
1. ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
2. Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΑΦΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ
3. ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
4. ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ
5. ΥΓΕΙΟΝΟΜΕΙΑ
6. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
7. Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ
8. Η ΠΑΡΟΧΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΚΡΗΤΙΚΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ
9. ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΜΟΙΒΗ
10. ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
11. Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ
12. ΓΙΑΤΡΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ
ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ ΟΝΟΜΑΤΩΝ, ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ, ΤΟΠΩΝ